به گزارش ملک هفت به‌نقل از دنیای اقتصاد، استارتاپ های ملکی از شرایطی که شیوع ویروس کرونا برای آن‌ها ایجاد کرده غافل هستند. آن‌ها می‌توانند از این فرصت برای شکوفایی کسب‌وکار خود استفاده کنند. این در حالی است که شیوع این ویروس فعالیت بیشتر کسب‌وکارها را با اختلال روبه‌رو کرده است.
شیوع ویروس کرونا و طرح فاصله‌گذاری اجتماعی، زمینه‌ساز رونق کسب‌وکارهای مجازی در روزهای اخیر شده است. تحقیقات میدانی نشان می‌دهد حتی آن شهروندانی که پیش‌تر اصلا تجربه خرید از فروشگاه‌های اینترنتی را نداشته‌اند هم برای تأمین نیازهای خود به این شیوه روی آورده‌اند.
از طرف دیگر بسیاری از مشاغل سنتی با تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا مشمول تعطیلات اجباری هستند. کسب‌وکار آن‌ها با اختلال روبه‌رو شده و بعضی رو به ورشکستگی رفته‌اند! اما در این بین وضعیت بنگاههای معاملات املاک چگونه است؟
وضعیت بنگاههای ملکی در دوران شیوع ویروس کرونا
از آنجا که دستورالعمل‌های منتشرشده از سوی ستاد، به‌صراحت درباره بنگاههای املاک اظهارنظر نکرده‌اند، این بنگاه‌ها و دفاتر اکنون در شهر تهران به دو دسته تقسیم شده‌اند: دسته اول از ابتدای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی که از اواخر تعطیلات نوروزی آغاز شد، دفاتر خود را کاملا تعطیل کرده و حتی بعضی با نصب بنرهایی، اقدام به تعطیلی را با هدف همراهی با جامعه پزشکان و پرستاران کشور عنوان کردند.
دسته دوم بنگاههای ملکی که در اقلیت هستند، با شروع طرح فاصله‌گذاری در روزهای اخیر، فعالیت خود را اگرچه به‌شکل محدود، اما آغاز کردند. ولی با همین فعالیت محدود و با کرکره نیمه‌بسته، برخورد قانونی صورت گرفته و حتی برخی دفاتر پلمپ شدند.
در نتیجه این‌گونه فعالیت هم نزدیک به صفر شده و دفاتر ملکی مذکور به‌رغم تمایل به شروع فعالیت، از ترس برخورد قانونی و پلمپ دفترشان، از این تصمیم منصرف شده‌اند. در این بین تکلیف صریح بنگاههای ملکی چه در طرح فاصله‌گذاری اجتماعی و چه در طرح فاصله‌گذاری هوشمند نامشخص است.
در حال حاضر اکثر قریب به اتفاق بنگاههای املاک در سطح شهر تهران بسته هستند. این یعنی حلقه واسط زنجیره معاملات مسکن تقریبا قطع شده است. به این ترتیب حتی اگر خریدار و فروشنده‌ای در بازار مذکور پیدا شوند، در شرایطی که دفاتر ملکی بسته هستند، امکان اتصال این دو به یکدیگر وجود ندارد.
وضعیت بازار مسکن در ایران و کرونا
ممکن است این پرسش برای بسیاری از فروشندگان بالقوه مسکن به وجود بیاید که آیا جست‌وجوگری در بازار مسکن وجود دارد؟ آيا در شرایط تعطیلات کرونایی، میزان تقاضای خرید مسکن موقتا به صفر میل کرده است؟
تحقیقات میدانی نشان می‌دهند میزان تقاضا و جست‌وجوی مسکن صفر نشده است. اگرچه مراجعه فیزیکی به بنگاه‌ها به‌خاطر شیوع ویروس کرونا و تعطیلی این دفاتر صفر شده، اما در محدوده فضای مجازی، آپارتمان‌هایی فایل شده که صاحبان آن‌ها می‌گویند: آگهی‌هایشان زنگ‌خور دارد.
آمار مشاهده آگهی‌های ملکی در موتورهای جست‌وجوی اینترنتی هم نشان می‌دهد جست‌وجوگری در بازار مسکن هنوز صفر نشده است. نکته قابل‌توجه اینکه حجم تقاضای جست‌وجوگر مسکن نسبت به فروردین سال گذشته نه‌تنها کمتر نیست، بلکه به‌خاطر رکود و ثبات قیمتی شاید اندکی بیشتر هم باشد. اما طی سال گذشته این تقاضا هنگام جست‌وجوی فیزیکی ملموس‌تر بود.
ماجرای رشد خفیف تقاضای جست‌وجوگر در بازار ملک هم این است که در بازار مسکن فروردین دیگر انتظار جهش قیمت مسکن وجود ندارد و بسیاری از متقاضیان انتظار دارند بتوانند با قیمت اسفند در این بازار خرید کنند.
در واقع این دیدگاه بین متقاضیان مسکن وجود دارد که در شرایط رکود کرونایی، فروشندگان واقعی که به هر دلیل مستأصل بوده و ناگزیر به فروش آپارتمان هستند، بیش از پیش با خریداران راه می‌آیند و ممکن است قیمت پیشنهادی آن‌ها افزایشی نسبت به قیمت‌های زمستانی مسکن نداشته باشد.
تجربه نشان می‌دهد در بازاری با مختصات فعلی، فایل‌هایی که به‌اصطلاح واسطه‌های قدیمی ملکی ارزنده به‌شمار می‌آیند، کم نیستند. همین موضوع پای متقاضیان بالقوه مسکن را به جست‌وجو در وب‌سایت‌ها و موتورهای جست‌وجوی ملکی باز کرده است.
اما از آنجا که استارتاپ های ملکی دچار روزمرگی شده‌اند، به‌رغم تعداد زیادشان، فعالیت رقابتی خاصی برای گرفتن سهم بیشتر از بازار انجام نمی‌دهند. در ادامه به فرصتی می‌پردازیم که شیوع ویروس کرونا برای استارتاپ های ملکی به وجود آورده است.
فرصت استارتاپ های ملکی در رکود کرونایی
استارتاپ های ملکی که سابقه فعالیتشان به بیش از پنج سال می‌رسد، حلقه واسط میان خریدار و فروشنده مسکن را در بستر فضای مجازی ایجاد کرده‌اند. اکنون زمان نقش‌آفرینی فراگیر این حلقه فرا رسیده است.
اگر این فرصت از سوی استارتاپ های ملکی فعال در بازار مسکن مغتنم شمرده و از آن به‌خوبی بهره‌برداری شود، می‌تواند از تشدید رکود معاملات ملکی جلوگیری کند. اما استارتاپ های ملکی تا اینجا نه‌تنها از این فرصت طلایی استفاده نکرده‌اند، بلکه غفلت هم داشته‌اند؛ غفلتی که موجب می‌شود این بازار بکر را از دست بدهند.
مدت زیادی است که تقریبا همه این استارتاپ های ملکی فعال در بازار مسکن، شیوه عرضه الکترونیکی فایل‌های مسکن را در پیش گرفته‌اند که به‌صورت درج اطلاعات مکتوب درباره واحد و موقعیت مکانی و در بهترین حالت انتشار چند عکس از بنا است.
البته اغلب این عکس‌ها تأمین‌کننده نیاز جست‌وجوگران بازار مسکن نیست و به‌شکل ناقص منتشر می‌شود. به این ترتیب دید ناقصی از ملک در اختیار متقاضی خرید قرار می‌گیرد که حتی ممکن است وی را به بازدید حضوری از ملک هم جذب نکند.
این روزمرگی و یکنواختی در بازاریابی رایج در بستر استارتاپ های ملکی موجب شده هم این کسب‌وکارها بازار بکر کنونی را از دست بدهند و هم فرصت خروج از رکود شدید معاملات مسکن در شرایط شیوع ویروس کرونا از دست برود.
نقطه ضعف بزرگ شیوه بازاریابی مرسوم در این موتورهای جست‌وجوی ملکی این است که امکان بازدید مجازی در آن‌ها وجود ندارد. در واقع در گام اول باید شیوه عرضه تصاویر آپارتمان به بهترین و کامل‌ترین شکل ممکن تغییر کند و پس از جذب اولیه جست‌وجوگر، امکان بازدید مجازی و متحرک برای وی فراهم شود.
این بازدید مجازی باید شامل تصویری از موقعیت معبر، نمای ساختمان، موقعیت مشاعات و موقعیت تمام قسمت‌های داخلی واحد مسکونی باشد تا بتواند انجام معامله را تا مرحله نهایی و گام آخر پشتیبانی کند و تا حدودی جایگزین بازدید حضوری از ملک شود.
چنین رویه‌ای در حال‌حاضر به‌شکل فراگیر توسط استارتاپ های ملکی به‌کار نرفته است. شیوه‌های فعلی هم نسبتی با نیاز فوری تقاضای جست‌وجوگر مسکن به بازدید مجازی ندارد. به این ترتیب به‌نظر می‌رسد شیوع ویروس کرونا می‌تواند فرصت مناسبی برای شروع برای این شکل تکامل یافته‌تر از فعالیت استارتاپ های ملکی باشد.